Deze week hebben we een bijzondere gast in de podcast: Elze van Hamelen. Elze is onderzoeksjournalist en auteur van De Grote Verbouwing van Nederland.In dit gesprek neemt ze ons mee in de verborgen agenda’s achter de energietransitie, de omgevingswet en internationale verdragen. Waar de overheid praat over duurzaamheid en natuur, ziet Elze vooral een sluipend proces van onteigening, digitalisering en verlies van vrijheid. In deze podcast: 🔨 De Grote VerbouwingWat wordt gepresenteerd als duurzame transities – energie, water, mobiliteit, digitalisering en natuur is volgens Elze in werkelijkheid een ingrijpende herinrichting van ons land. “Het is één groot plan. Het is een beleidsplan vanuit die nationale omgevingsvisie ingezet.” Ze vergelijkt het met de ruilverkaveling na de oorlog, toen 70 procent van Nederland letterlijk werd omgeploegd en honderdduizenden boeren hun land verloren. 🏠 Eigendomsrecht onder vuur Elze laat zien hoe eigendomsrecht langzaam wordt uitgehold. Van Agenda 21 tot de Omgevingswet: wat ooit écht bezit was, wordt steeds meer teruggebracht tot vruchtgebruik. “Officieel staat er nog wel jouw naam op, maar het wordt enorm ingeperkt.” Daarmee raakt de basis van vrijheid direct in gevaar. 💶 De energietransitie als businessmodel Wind en zon leveren nauwelijks bij, maar kosten miljarden. In 2022 droegen 2600 windmolens slechts 3,15 procent van de energievoorziening bij. “Het enige effect van die energietransitie is de industrialisatie van Nederland.” Ondertussen gaan energieprijzen door het dak, verdwijnen bedrijven en wordt de burger armer. 🌳 Natuurbeleid of landroof? Achter het Natura 2000- en biodiversiteitsbeleid gaat volgens Elze een ideologie schuil waarin de mens als vijand van de natuur wordt gezien. “Het natuurbeleid is verknipt. Het idee dat de natuur beschermd moet worden tegen de mens is misantropisch.” Met als gevolg: steeds meer grond dat onder ‘herstelwerkzaamheden’ valt, en boeren die klemgezet of uitgekocht worden. 📱 Digitale controle De digitale laag over onze fysieke leefomgeving wordt steeds dichter. Slimme lantaarnpalen, digitale tweelingen en data van bedrijven als Palantir maken het mogelijk om op wijkniveau te sturen. “Je kunt straks op straatniveau zeggen: de luchtkwaliteit is slecht, dus nu een auto-lockdown.” Een toekomst waarin surveillance en gedragssturing de norm worden. 🐄 Voedselzekerheid en boerenAls de landbouw verder wordt afgebroken, raken we afhankelijk van een instabiele wereldmarkt. Elze pleit daarom voor een Deltaplan voedselzekerheid. “Privébezit en boeren zijn essentieel. Als je je eigen voedsel niet meer kunt produceren, speel je met vuur.” 📣 Lokale democratie als uitweg Ze benadrukt dat de huidige instituties weinig speelruimte bieden, maar dat lokaal nog wél invloed kan worden uitgeoefend. “Het Huis van Thorbecke is uitgekleed. We moeten terug naar lokale democratie.” Door gebruik te maken van inspraakrechten, het uitdaagrecht en lokale werkgroepen kunnen plannen worden vertraagd of tegengehouden. 💪 Persoonlijke verankering Naast het politieke en economische verhaal wijst Elze ook op de innerlijke dimensie. Ze verwijst naar Jung en naar gemeenschappen zoals Urk die tijdens corona hun eigen kader hielden. “Als wij sterker in onszelf verankerd zijn, zijn we minder controleerbaar.” Website Elze: https://vanhamelen.eu/ Substack Elze: https://degroteverbouwingvannederland… ___
▶️ De Begrenzers gingen in gesprek met Karen Hamaker-Zondag, astrologe en docente in Jungiaanse psychologie. In dit gesprek deelt ze haar visie op de diepere patronen achter de huidige tijdsgeest. Ze legt uit hoe astrologie, mythologie en psychologie samen inzicht geven in macht, angst en bewustwording – en waarom innerlijke groei de sleutel is in tijden van verandering. Wil je bijdragen aan de Berg van Verzet? Bestel dan jouw eigen steen en help mee om de Berg te laten groeien: https://www.debegrenzers.nl/steentje Meer informatie vind je op https://www.debegrenzers.nl Hoofdstukken 00:00 Introductie – Karen over haar achtergrond en motivatie 02:24 De samenhang tussen astrologie en de tijdgeest 05:18 Kosmische cycli en maatschappelijke omwentelingen 09:02 De invloed van macht en controle 12:47 Angst, manipulatie en collectief bewustzijn 16:15 Jung, symboliek en de schaduwzijde van de mens 19:43 Innerlijke vrijheid en persoonlijke groei 23:22 Spiritualiteit als tegenkracht 26:38 De zoektocht naar waarheid en authenticiteit 30:01 Hoop en transformatie in turbulente tijden 33:56 De rol van bewustwording in collectieve verandering 37:24 De toekomst van mens en maatschappij 40:15 Slot – verantwoordelijkheid, inzicht en vertrouwen
Ancilla van de Leest praat met onderzoeksjournalist en cabaretier Jonathan Krispijn, Eerste Kamerlid FvD Eric Kemperman, onderzoeksjournalist en boer Marcel van Silfhout en publicist en spreker Peter Toonen.
Wat kan je deze uitzending verwachten? ↡
Word buddy van blckbx! Steun vanaf €7/mnd, sluit je aan bij onze community en maak impact!
Eerste Kamerlid FvD Eric Kemperman vertelt over de nieuwe en ingrijpende plannen voor ruimtelijke ordening.
Na zijn vertrek bij ON begon Jonathan Krispijn voor zichzelf als onderzoeksjournalist, en inmiddels is zijn eerste mini-documentaire over Wilders verschenen. Hij legt uit hoe deze documentaire tot stand kwam.
Marcel van Silfhout is graanboer en worstelt met dezelfde regels, uitstootnormen en overheidsbemoeienis als andere boeren. Hij legt uit hoe hij daarmee omgaat en wat hij verwacht van de nieuwe regering nu de Tweede Kamer een rapport ontving wat het stikstofbeleid volledig onderuithaalt.
Publicist en spreker Peter Toonen heeft zich onder andere gespecialiseerd in de Maya kalender, de natuurlijke cycli van de Aarde en oude volksrituelen. Vanavond legt uit wat voor feest Halloween eigenlijk is.
Ancilla van de Leest praat met opiniepeiler Maurice de Hond, kandidaat voor de Libertaire Partij Hester Bais, zelfstandig onderzoeker Maartje van den Berg en columnist Pieter Stuurman.
Wat kan je deze uitzending verwachten? ↡
Word buddy van blckbx! Steun vanaf €7/mnd, sluit je aan bij onze community en maak impact!
Opiniepeiler Maurice de Hond vertelt onder andere over zijn nieuw ontwikkelde stemwijzer ‘kiesopinhoud.nl’ en zijn peilingen van stemvoorkeuren.
Advocate Financieel Recht en klokkenluider Hester Bais is nummer twee op de lijst voor de Libertaire Partij bij de komende verkiezingen. Waarom kiest ze voor de politiek?
Zelfstandig onderzoekster Maartje van den Berg stuitte op een netwerk van onbekende organisaties die onze toekomstige openbare ruimtes aan het bepalen zijn. Wie zijn deze krachten achter de schermen?
Columnist Pieter Stuurman over zijn zorgen over de uitrol van de Digital ID, wat volgens hem – samen met oorlog – de allergrootste bedreiging voor de mensheid is.
Deze week een méga interessant gesprek wat je echt gezien wilt hebben. We hebben Hester Bais te gast. Hester is jurist, #advocaat en financieel expert. Jarenlang werkte ze aan de Zuidas, midden in de wereld van #banken, beurzen en grote deals. Tot ze in 2012 als advocaat een ondernemer bijstond in een rechtszaak tegen #ING. Een zaak die haar hele leven op zijn kop zou zetten. Wat begon als een eenvoudig geschil over een renteswap, bleek de ingang naar een systeem van verborgen geldstromen, derivatenconstructies en pensioenfondsen die zijn misbruikt om banken te redden. Die zaak won ze uiteindelijk bij de Hoge Raad, maar de prijs was hoog: ze ontdekte een Europese fraude van meer dan 2000 miljard euro die tot op de dag van vandaag onze economie, onze pensioenen en onze toekomst bepaalt. In dit gesprek vertelt Hester over haar strijd tegen de financiële wereld, de weerstand die ze ondervond toen ze de waarheid naar buiten bracht en waarom ze gelooft dat grote crises – van bankencrisis tot de p(l)andemie – niet toevallig zijn, maar onderdeel van één financieel plan. In deze podcast: ⚖️ De rechtszaak die alles veranderde Hester vertelt hoe ze als advocaat een ondernemer verdedigde tegen ING in een zaak over een ‘renteswap’ en gaandeweg ontdekte dat het hele financiële systeem gebouwd is op schuld en misleiding. “Ik dacht dat ik één zaak deed tegen één bank. Tot ik zag dat het hele stelsel fout zat.” 🏦 De verborgen macht van De Nederlandsche Bank Hester legt uit hoe DNB toezicht hield op dezelfde partijen die ze had moeten controleren en hoe dat leidde tot een gesloten kartel van banken, toezichthouders en #politiek. “Iedereen dekte elkaar in. Niemand hield toezicht op de toezichthouder.” 💣 De Europese fraude van 2000 miljard euro Wat begon bij één cliënt, groeide uit tot een schandaal van ongekende omvang. Hester toont hoe #pensioenfondsen zijn ingezet om banken te redden na de kredietcrisis. “Ons #pensioengeld werd gebruikt als onderpand zonder dat iemand het wist.” 💰 Corona, oorlog en klimaat als financieel instrument Volgens Hester worden grote wereldcrises gebruikt om nieuwe schulden te creëren en macht te centraliseren. “Iedere crisis is een financieel verhaal in vermomming. De rest is decor.” 🪙 Bitcoin, blockchain en het valse gevoel van vrijheid Ze waarschuwt dat ook crypto past binnen dezelfde infrastructuur van controle. “Als het systeem je vrijheid geeft, is het geen vrijheid maar een illusie.” Steun The Trueman Show: https://doneren.thetruemanshow.com/ Word Member en bekijk Uncensored op That’s The Spirit: https://thatsthespirit.nu/in Volg ons op: Instagram: / thetruemanshowpodcast Facebook: / jornluka Telegram: https://t.me/s/jornluka?before=217 Wekelijks op de hoogte blijven van alle afleveringen, updates, boekentips en de blogs geschreven door onze gastsprekers? Schrijf je in voor de nieuwsbrief via onderstaande link: https://thetruemanshow.com/nieuwsbrief/ Samenwerken met de Trueman Show? Stuur een mail naar partners@thetruemanshow.com Deze podcast wordt mede mogelijk gemaakt door de volgende sponsoren: MODERN NATIVE Geef je lijf wat het écht nodig heeft met de natuurlijke orgaansupplementen van Modern Native. Gebruik code TMS voor 10% korting: https://modernnative.nl/orgaan-mix AMARAPURE Verminder de impact van blauw licht in de donkere dagen met de AmaraPure blauwlichtbrillen. Bestel via https://amarapure.nl en ontvang 10% korting met code TMS. AG1 Probeer AG1 nu en ga naar https://drinkag1.com/trueman om 5 Travel Packs, een flesje Vitamine D3+K2 en de Welkomstkit ter waarde van €69 te ontvangen bij je AG1-abonnement! Geen risico dankzij de 30-dagen geld-terug-garantie. Alle info over de gezondheidsvoordelen en onderzoeksresultaten zijn te vinden via de link. THAT’S THE SPIRIT TALK XXL: BRUCE LIPTON Kom jij naar het eerstvolgende TTS event op 13 november in de Ahoy Rotterdam? En dat met niemand minder dan DE dr. Bruce Lipton? Scoor dan snel jouw ticket(s) via: https://events.thatsthespirit.nu/even…
Transcript
1
2
3
4
5
6
7
8
9
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
K
Delen
Downloaden
Fragment
1
2
3
4
5
6
7
8
9
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
1
2
3
4
5
6
7
8
9
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
1
2
3
4
5
6
7
8
9
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
1
2
3
4
5
6
7
8
9
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
weergaven
16 okt 2025
Deze week een méga interessant gesprek wat je echt gezien wilt hebben. We hebben Hester Bais te gast. Hester is jurist, #advocaat en financieel expert. Jarenlang werkte ze aan de Zuidas, midden in de wereld van #banken, beurzen en grote deals. Tot ze in 2012 als advocaat een ondernemer bijstond in een rechtszaak tegen #ING. Een zaak die haar hele leven op zijn kop zou zetten. Wat begon als een eenvoudig geschil over een renteswap, bleek de ingang naar een systeem van verborgen geldstromen, derivatenconstructies en pensioenfondsen die zijn misbruikt om banken te redden. Die zaak won ze uiteindelijk bij de Hoge Raad, maar de prijs was hoog: ze ontdekte een Europese fraude van meer dan 2000 miljard euro die tot op de dag van vandaag onze economie, onze pensioenen en onze toekomst bepaalt. In dit gesprek vertelt Hester over haar strijd tegen de financiële wereld, de weerstand die ze ondervond toen ze de waarheid naar buiten bracht en waarom ze gelooft dat grote crises – van bankencrisis tot de p(l)andemie – niet toevallig zijn, maar onderdeel van één financieel plan. In deze podcast: ⚖️ De rechtszaak die alles veranderde Hester vertelt hoe ze als advocaat een ondernemer verdedigde tegen ING in een zaak over een ‘renteswap’ en gaandeweg ontdekte dat het hele financiële systeem gebouwd is op schuld en misleiding. “Ik dacht dat ik één zaak deed tegen één bank. Tot ik zag dat het hele stelsel fout zat.” 🏦 De verborgen macht van De Nederlandsche Bank Hester legt uit hoe DNB toezicht hield op dezelfde partijen die ze had moeten controleren en hoe dat leidde tot een gesloten kartel van banken, toezichthouders en #politiek. “Iedereen dekte elkaar in. Niemand hield toezicht op de toezichthouder.” 💣 De Europese fraude van 2000 miljard euro Wat begon bij één cliënt, groeide uit tot een schandaal van ongekende omvang. Hester toont hoe #pensioenfondsen zijn ingezet om banken te redden na de kredietcrisis. “Ons #pensioengeld werd gebruikt als onderpand zonder dat iemand het wist.” 💰 Corona, oorlog en klimaat als financieel instrument Volgens Hester worden grote wereldcrises gebruikt om nieuwe schulden te creëren en macht te centraliseren. “Iedere crisis is een financieel verhaal in vermomming. De rest is decor.”
De overheid experimenteert erop los met peperdure onvolwassen klimaatmaatregelen zoals windmolens, warmtenetten, biomassa, waterstof en CO2-opslag, en wentelt alle risico’s af op burgers en bedrijven. Foto: Branko de Lang, ANP Foto
Vorige week betoogde ik dat elektrificatie van onze automobiliteit, verwarming en industrie riskant en onverantwoord is. Ik wist toen nog niet dat het probleem van netcongestie veel groter is dan gedacht. Het aantal bedrijven op een wachtlijst voor netaansluiting is het afgelopen half jaar angstaanjagend gestegen van 11.000 naar 14.000. Demissionair VVD-minister Sophie Hermans van Klimaat en Groene Groei wil dat ‘oplossen’ door vier verschillende stroomtarieven voor huishoudens in te voeren. In de piekuren (’s morgens en ’s avonds) wordt stroom duurder, en in de daluren (overdag en ’s nachts) goedkoper.
Dat is een verkapte manier om elektriciteit nóg duurder te maken voor burgers. De piekuren ’s morgens en ’s avonds zijn er niet voor niks. Dan springen lampen en warmtepompen aan, en wordt er gedoucht, gewassen en gekookt. Werkenden kunnen niet overdag en ’s nachts hun eten bereiden en hun kleding wassen en strijken. Die krijgen van Hermans dus een hogere elektriciteitsrekening. Bewoners van nieuwere en verduurzaamde woningen met een vaak verplichte warmtepomp gaan eveneens meer betalen. Overdag en ’s nachts hebben ze minder verwarming nodig dan ’s morgens en ’s avonds, dus ook daar tellen de hogere piektarieven harder door dan de lagere daltarieven.
Verkapte prijsverhoging
Alleen elektrische rijders kunnen ervoor kiezen om hun auto niet ’s avonds maar ’s nachts op te laden. Daarmee vergoelijkt minister Hermans de hogere energiekosten voor miljoenen andere burgers, met een verhullende term als ‘slimmer gebruik maken van het net’. Ze bedoelt daarmee zo te zien dat het slimmer is voor de overheid, omdat die daardoor meer energiebelastingen opstrijkt. Temeer daar de miljoenen gedupeerde burgers zullen groeien in aantallen, vanwege het ineffectieve aardgasvrije beleid dat burgers en bouwers dwingt om warmtepompen en elektrische kookplaten te installeren.
Huishoudens verbruikten in 2024 ongeveer 18 procent van alle stroom, en elektrische auto’s ongeveer 4 procent. De overige 78 procent ging naar diensten, bedrijven, industrieën, energiesector, nutsvoorzieningen, overheden, landbouw en visserij. Een wat andere verdeling van het relatief kleine huishoudelijke stroomverbruik en het opladen van elektrische auto’s gaat de netcongestie en de wachtlijsten niet wezenlijk verminderen. De vier stroomtarieven van de minister zijn daarmee zowel een schijnoplossing als een prijsverhoging voor consumenten.
Aan de aanbodkant van elektriciteit is het niet beter gesteld. Onze dienende overheid dwingt burgers om lawaaierige windmolens tegen alle geluidsnomen in bij hun huizen te accepteren. Elze van Hamelen schreef hier vorig jaar het boek Het Windmolendrama over. De haren rijzen je te berge als je leest hoezeer de regering, de Raad van State en het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) de Nederlandse en Europese geluidsnormen, milieuregels en gezondheidscriteria systematisch aan hun laars lappen en omzeilen. ‘Sommige mensen hebben zelfs hun ledikant aan het plafond gehangen om de trillingen vanuit de grond niet te voelen’, schrijft Van Hamelen.
De trillingen en het lawaai van windmolens kunnen vele malen groter zijn dan toegestaan. De voortdurend slijtende wieken verspreiden duizenden tonnen microplastics en giftig Bisphenol A in de natuur, die via planten, dieren en vissen op ons bord terecht komen. Het effect daarvan op de volksgezondheid en de natuur is niet goed bekend, en wat er wel over bekend is wordt genegeerd. Dat geldt bijvoorbeeld voor een uitgebreide wetenschappelijke studie uit 2023 van de Turijnse arts en universitair docent Alessandro Godono. Zijn onderzoek toont aan dat er een onomstreden relatie is tussen windturbinegeluid en slapeloosheid. Hoe dichter mensen bij turbines wonen, hoe slechter ze slapen.
Opschorting van nieuwe windmolens
Nederlandse landwindmolens wekten in 2024 welgeteld 3,4 procent van ons energieverbruik op, en zeewindmolens 3 procent. Onze energievoorziening en het wereldwijde klimaat worden niet merkbaar benadeeld als ze vanaf morgen stilstaan. Dat hoeft wellicht niet direct voor alle windmolens, maar minister Hermans en ook een nieuwe regering zouden op basis van alle beschikbare wetenschappelijke en medische inzichten toch vast en zeker de bouw van nieuwe windmolens moeten opschorten tot tenminste 2030.
Dat geeft artsen en wetenschappers vijf jaar de tijd om meer onderzoek te doen naar de schadelijkheid van windmolens voor mens en milieu. Het geeft overheden de tijd om bestaande onderzoeken te benutten voor het maken van beleid dat beter is voor mens en milieu. Bovendien vermindert het opschorten van windmolenbouw de netcongestie aan de aanbodkant, want windmolens wekken afwisselend veel te weinig en veel teveel op.
Het is een gotspe dat veel politieke partijen in hun kersverse verkiezingsprogramma nog durven te pleiten voor meer windmolens op land of op zee. Ze kunnen kennis nemen van de publicaties van Alessandro Godono, Elze van Hamelen en vele andere wetenschappers. Ze kunnen luisteren naar wat huisartsen het windmolensyndroom zijn gaan noemen: Slapeloosheid, stressgevoelens, hoofdpijn, duizelingen, angst- en paniekklachten, hartproblemen, concentratie- en geheugenstoornissen, oorsuizen, en bij jonge kinderen hyperactief gedrag en slechtere leerprestaties.
Het door de overheid betaalde RIVM adviseert ondanks deze waslijst van serieuze medische problemen niet tegen windmolens in de buurt van huizen. De door ons staatshoofd voorgezeten Raad van State adviseert ondanks de grove schending van Nederlandse en Europese regels niet tegen windmolens in het algemeen. De regering verstopt zich achter deze eigen adviesorganen, en zadelt miljoenen burgers op met ernstige gezondheidsrisico’s en een nog hogere elektriciteitsrekening door ‘slimmer gebruik maken van het net’.
Cynische gang van energiezaken
De volksvertegenwoordiging volgt de regering in deze cynische gang van energiezaken gedwee, met het aannemen van de nieuwe Wet collectieve warmte (Wcw) afgelopen zomer. Deze wet heeft als doel ‘de warmtetransitie te versnellen door warmtenetten beter te reguleren, met meer publieke regie, gemeentelijke controle over warmtekavels, een verplichting om restwarmte te benutten, en een nieuw tariefsysteem’. Dat klinkt prachtig, maar energiebedrijf Eneco zoekt nu zoals eerder aangekondigd een koper voor zijn warmtenetten. Het leveren van stadswarmte loont niet meer door deze nieuwe warmtewet.
Gemeentes, provincies en rijk hebben niet de technische kennis en capaciteit om deze warmtenetten doelmatig te exploiteren en reguleren. De financiële risico’s en welzijnsproblemen komen terecht bij honderdduizenden burgers die gedwongen afhankelijk zijn van een warmtenet. Dat is illustratief voor de hele huidige energietransitie. De dienende overheid experimenteert erop los met peperdure onvolwassen klimaatmaatregelen zoals windmolens, warmtenetten, biomassa, waterstof en CO2-opslag, en wentelt alle risico’s en kosten af op belastingbetalende burgers en bedrijven. Lees voor een uitgebreide analyse van alle energieopties en verkiezingsprogramma’s de Nieuwe Kies Wijzer Klimaat.
Ancilla van de Leest praat met politica Dorien Rookmaker, auteur Jens Patteeuw, lijsttrekker van Vrede voor Dieren Pascale Plusquin en auteur en journaliste Fiona Zwart.
Ancilla van de Leest praat met politica Dorien Rookmaker, auteur Jens Patteeuw, lijsttrekker van Vrede voor Dieren Pascale Plusquin en auteur en journaliste Fiona Zwart.
Politica Dorien Rookmaker over de speerpunten van BVNL en natuurlijk over haar drijfveren om zich nu voor BVNL in te zetten.
Jens Patteeuw auteur van het boek “A world in Transition” praat over transhumanisme en de bewustwording dat wij invloed hebben onze toekomst.
Pascale Plusquin, de lijsttrekker voor de nieuwe partij Vrede voor Dieren, licht toe waar haar partij voor staat en hoe deze verschilt van de Partij voor de Dieren.
Journaliste en auteur van kinderboek Lisa & vos Fiona Zwart komt met het oog op de aanstaande Kinderboekenweek praten ver de laatste ontwikkelingen in de kinderliteratuur.
Uit FollowTheMoney: Nederlandse Leger en defensie doen in het geheim zaken met techreus Palantir.
Het Amerikaanse softwarebedrijf Palantir is diep verweven met de regering-Trump, maar ook met het Nederlandse leger. Dat doet al sinds 2010 zaken met het bedrijf, blijkt uit onderzoek van Follow the Money. De krijgsmacht gebruikt de software onder meer voor de aansturing van geheime operaties. De Nederlandse politie gebruikt de software sinds 2011 voor onderzoek naar zware criminaliteit.
Zowel Defensie als de Nationale Politie maken gebruik van de omstreden software van het Amerikaanse bedrijf Palantir. Defensie gebruikt het sinds 2010, onder andere voor de inzet van commandotroepen. De politie sinds 2011, voor het opsporen van zware criminaliteit.
Het Amerikaanse bedrijf is door die samenwerkingen onderdeel geworden van de opsporing van zware criminelen en van de meest geheime militaire operaties.
Palantir is gekoppeld aan de zogenoemde ‘Raffinaderij’. Dat is een systeem waarmee de politie enorme hoeveelheden ruwe (burger)data doorzoekbaar maakt en waarmee verbanden kunnen worden gelegd.
Waarom is dit belangrijk?
De hoeveelheid privacygevoelige gegevens die verwerkt wordt via Palantir is gigantisch. Het systeem draait op de data van miljoenen Nederlanders, die voor het overgrote deel niet verdacht worden van een misdrijf.
De politietop hield het gebruik van de software van Palantir en de afspraken die de politie had met het omstreden bedrijf bewust geheim.
Er is geen toezicht op het gebruik van Palantir.
Hoe hebben we dit onderzocht?
Follow the Money deed dit onderzoek op basis van interne documenten die openbaar zijn gemaakt via de Wet open overheid en gesprekken met direct betrokkenen.
‘Onze business is het sterker en beter maken van Amerika. Dat is ons eerste en belangrijkste doel,’ zei Alex Karp in januari in een tv-interview. De CEO van Palantir liet ook weten hoe dat gebeurt: zijn bedrijf hielp met het versterken van de Amerikaanse economie en boezemde ‘doodsangst in bij Amerika’s vijanden, op ieder willekeurig moment’. Karp beschouwt het als nevenschade als burgers worden gedood met behulp van zijn software, onder andere in Gaza.
Het bedrijf was al omstreden doordat het sinds de oprichting in 2003 nauw samenwerkt met Amerika’s geheime diensten en het Pentagon. Maar sinds Donald Trump voor de tweede keer in het Witte Huis zit, zijn de banden tussen Palantir en de Amerikaanse regering nauwer dan ooit. Het orderboek van het softwarebedrijf loopt vol met opdrachten die Trumps MAGA-beleid handen en voeten moeten geven. Zo werkt Palantir onder andere aan een omstreden datanetwerk waarmee migranten opgespoord en uitgezet kunnen worden.
De beurswaarde van het bedrijf steeg naar ongekende hoogte. En steeds vaker duiken Karps woorden over Amerika’s dominantie op in Palantirs marketing, van wervingsposters op universiteiten (‘we build to dominate. Join us’) tot posts op sociale media.
Mede-oprichter van Palantir, de multi-miljardair Peter Thiel, stond aan de basis van de politieke carrière van vicepresident JD Vance en wordt beschouwd als zijn mentor. In juni 2025 maakte het Amerikaanse leger bovendien bekend dat het leidinggevenden uit het bedrijf van Karp en andere grote techbedrijven als luitenant-kolonel toevoegt aan zijn reservistenbestand.
Met dit bedrijf doen de Nederlandse politie en defensie al jaren zaken, op een manier die veelomvattender blijkt dan tot nu toe bekend was. Defensie sloot in 2010 het eerste contract met Palantir, bevestigt een woordvoerder tegenover FTM. De politie volgde een jaar later.
Geheime operaties
Defensie gebruikt de software van Palantir volgens verschillende bronnen onder meer voor het zogenoemde special operations command (SOCOM). Dit onderdeel verzorgt de inzet van de Nederlandse special operations forces in geheime operaties van de Korps Commandotroepen (KCT) en het Korps Mariniers. SOCOM vervult daarbij een cruciale rol, aldus defensie, omdat het ‘alle special forces operaties van de Nederlandse krijgsmacht plant, aanstuurt, uitvoert en evalueert’. Hoe Palantir hierbij wordt ingezet, is onbekend.
Defensie werkt momenteel ook aan de implementatie van het zogenaamde Maven Smart System van Palantir, dat eind maart werd aangekocht door de NAVO en nu wordt uitgerold onder de deelnemende landen. Met behulp van kunstmatige intelligentie zorgt dit systeem ervoor dat er beter en sneller kan worden gecommuniceerd tussen partners en wapensystemen tijdens militaire operaties. Dat doet het door grote hoeveelheden data te verwerken, bijvoorbeeld uit dronebeelden, satellieten en andere bronnen.
Het gebruik van Palantir in dit NAVO-verband is volgens deze bronnen exemplarisch, in de zin dat het gebruik van bepaalde technologie Nederland en andere partners min of meer wordt opgelegd vanuit Amerika: ‘Uiteindelijk bepaalt de dominante kracht en dat is de VS.’ Zij noemen de kans dat de software van het bedrijf wordt gebruikt bij een ander groot samenwerkingsverband, de F-35, dan ook groot.
Het Amerikaanse jachtvliegtuig is de duurste wapenaankoop ooit van Nederland en een van de meest geavanceerde wapens die er zijn. Experts beschrijven het als een ‘informatieknooppunt’, omdat het in real-time gigantische hoeveelheden informatie kan analyseren. Dat helpt de piloot zijn situational awareness te verbeteren, doelwitten te selecteren en informatie te delen met andere defensie-eenheden.
Het ‘kan eigenlijk niet anders’ dan dat daarvoor software van Palantir wordt ingezet, zeggen verschillende bronnen. Want een geschikt alternatief om in NAVO-missies gezamenlijk te kunnen opereren, is niet voorhanden.
Of Defensie de software inzet in de jachtvliegtuigen wil een woordvoerder niet zeggen. Palantir ontkent dat zijn software in de Nederlandse F35’s wordt gebruikt.
Kinderpornonetwerk
Over het gebruik van Palantir door de politie is meer bekend via vrijgegeven documenten.
Uit die politiedocumenten en uit gesprekken van Follow the Money met direct betrokkenen, blijkt dat de software van het Amerikaanse bedrijf dé pijler is onder een centraal dataplatform voor de opsporing van zware criminaliteit. Daar worden politiegegevens over miljoenen Nederlanders aan elkaar geknoopt, doorzoekbaar gemaakt en geanalyseerd: de zogeheten Raffinaderij.
Palantir kwam voor het eerst in beeld bij de Nederlandse politie in het onderzoek naar het omvangrijke kinderpornonetwerk van Robert M. In 2010 nam de politie bij M. drie terabyte aan kinderporno in beslag. Het bekijken van die gigantische hoeveelheid materiaal was om meerdere redenen ondoenlijk, maar wel nodig. Radeloze ouders wilden weten of ook hun kind slachtoffer was geworden en het Openbaar Ministerie maakte jacht op daders in het netwerk rondom M. De software van Palantir bood uitkomst. Het was de aanzet voor de Raffinaderij.
In 2014 zette de politie de software van het bedrijf opnieuw in bij een zaak die Nederland op zijn grondvesten deed schudden: het neerhalen van MH17 door het Russische leger. Alle 298 inzittenden kwamen om. In de nasleep leverden de Oekraïense inlichtingendiensten enorme hoeveelheden afgetapte telefoongesprekken en data aan de politie. Op zoek naar de verantwoordelijken werd dat materiaal met de tools van Palantir doorzocht, geanalyseerd en verbonden aan personen, sociale-mediaprofielen, locaties en tijdstippen, bevestigen bronnen aan FTM.
Dankzij de analyse van grote hoeveelheden informatie kwam de politie op het spoor van de Utrechtse liquidatiegroep
In dezelfde periode gebruikte de politie Palantirs software binnen de Raffinaderij in de geruchtmakende 26Koper-zaak. In dat onderzoek, naar een serie liquidaties in de Nederlandse onderwereld, kwam de politie dankzij de geavanceerde analyse van grote hoeveelheden informatie op het spoor van de zogenoemde Utrechtse liquidatiegroep. En passant kwam Ridouan Taghi voor het eerst in beeld als Nederlandse cocaïnekoning.
Toen de politie eind 2015 moest besluiten of de samenwerking met Palantir werd voortgezet, liet toenmalig korpschef Gerard Bouman er geen misverstand over bestaan: die was volgens de politiebaas ‘noodzakelijk’ voor het politiewerk in de komende jaren.
Vliegwiel
Op dat moment waren de internationale betrekkingen met de VS vanzelfsprekender dan nu. De Democratische president Barack Obama onderhield een warme relatie met Europa. Trumps handelsoorlog, gedweep met Poetin en de dreiging om de Amerikaanse bescherming van Europa terug te schroeven, waren nog heel ver weg.
Palantir was in die tijd een opkomend bedrijf dat vernieuwende software bouwde. Toen Bouman in 2015 het contract verlengde, werd Palantir in de techhoekjes van het internet wel gezien als uiterst geheimzinnig, maar nog niet in verband gebracht met mensenrechtenschendingen of oorlogspraktijken. ‘Als we toen geweten hadden hoe dit bedrijf zich zou ontwikkelen, hadden we waarschijnlijk een Europese aanbieder gekozen,’ zegt een oud-politiemedewerker die betrokken was bij de digitalisering van de politie in die tijd.
Datagedreven werken moest ‘het nieuwe normaal’ worden
In 2018 stelde de politie de ambities met de Raffinaderij verder naar boven bij. Datagedreven werken en het raffineren van ruwe politiedata moesten ‘het nieuwe normaal’ worden, zo staat in een programmaplan over het platform. Die doelstelling lijkt inmiddels gehaald. De Raffinaderij zelf, het ‘vliegwiel’ voor de ontwikkeling van datagedreven werken, wordt nu vooral ingezet voor de bestrijding van zware criminaliteit.
Palantir was en is als gezegd de belangrijkste pijler onder de Raffinaderij. Verschillende bronnen zeggen zelfs tegen FTM dat de Raffinaderij in feite niet veel meer is dan (standaard) software van Palantir. Dat beeld wordt bevestigd in de Woo-documenten.
Onschuldige burgers
De analysesoftware van Palantir heeft data nodig, veel data. Bij de Nederlandse politie zijn de tools van het bedrijf daarom al jaren aangesloten op de grootste en belangrijkste politie-applicaties en -databanken die vol zitten met gevoelige informatie. Denk aan politiedata, zoals strafdossiers, maar ook aan de gegevens van GPS-trackers, vingerafdrukken en telefoondata van getapte nummers.
De gegevens van miljoenen onschuldige burgers stromen zodoende door de tools van Palantir. Zo schrijft de politie in 2019 in een interne memo dat Palantirs applicatie ‘vrijwel real-time toegang krijgt tot landelijke BVH-data’. Die enorme dataset bevat gegevens van alle incidenten en meldingen die binnenkomen bij de politie. Van burenruzies tot processen-verbaal en van aanhoudingen tot informatie over je huisdier.
Over de afspraken met Palantir over de verwerking van al die data hult de politie zich in stilzwijgen
Over de afspraken met Palantir over de verwerking van al die data hult de politie zich al vanaf de eerste contracten met het bedrijf in stilzwijgen. Dick Schoof, nu demissionair premier, was de eerste die in 2011 tekende voor geheimhouding, toen hij topambtenaar was op het ministerie van Veiligheid en Justitie.
De politie koos er telkens bewust voor om deze opdracht buiten de Europese aanbestedingen te houden. Openbaarmaking zou immers inzicht geven in gehanteerde onderzoeksmethoden, zegt een woordvoerder. Ook een niet-openbare aanbesteding zou een risico zijn voor de geheimhouding. Over de bedragen die zijn gemoeid met de contractering van Palantir is niets openbaar gemaakt.
Er zijn geen garanties dat Palantir zijn machtige positie binnen de Nederlandse opsporing niet kan misbruiken, bijvoorbeeld omdat de Amerikaanse overheid dat wenselijk acht. Op vragen over hoeveel toegang Palantir heeft tot de data van Nederlandse burgers, antwoordt de politie dat Palantir daartoe nooit toegang heeft gehad. Onderhoud en updates worden uitgevoerd door een eigen team, de gegevens staan op eigen servers. Alleen ‘incidenteel’ komen medewerkers van Palantir langs om updates uit te voeren. Ze werken onder toezicht en hebben geen toegang tot de data, schrijft de politie.
Geen externe controle
Palantir noemt het ‘een wijdverbreid en hardnekkig misverstand’ dat de Amerikaanse software ten dienste zou staan van de veiligheidsdiensten en zegt dat dat niet in lijn is met de waarden van het bedrijf. Palantir ontkent bovendien Nederlandse data te verzamelen, bewaren of verkopen en laat weten er ook geen AI-modellen mee te trainen. ‘Wij zijn een dataverwerker, geen databeheerder.’
Maar in Nederland is geen externe controle op het gebruik van Palantir. De broncode (het binnenwerk van de app) is niet bekeken door een externe partij.
In Duitsland, waar de politie bij zware criminaliteit ook met Palantir werkt, was een externe toezichthouder die toegang kreeg tot de broncode een vereiste om de privacy van burgers te waarborgen.
Miljoenen mensen worden als verdachte aangemerkt. Dat is een inbreuk op
je vrijheid
Hoogleraar Thomas Petri
Die Duitse externe toezichthoudende instantie wordt geleid door hoogleraar Thomas Petri. Hij waarschuwt dat het gebruik van Palantir nooit helemaal waterdicht is. ‘Er zijn geen garanties. Hoe zit het met de volgende update? Honderd procent veilig is het nooit. En het is een krachtig middel. In het systeem waarmee de Beierse politie werkt, staan de gegevens van dertig miljoen Duitsers, twee keer zoveel mensen als in de deelstaat wonen. Iedere zoektocht begint met de vraag: is er een relatie tussen deze persoon en een misdaad? Miljoenen mensen worden op die manier als verdachte aangemerkt. Dat is een inbreuk op je vrijheid.’
Petri noemt het een kwestie van proportie. ‘Hoeveel mensen worden door het systeem getrokken? Hoe diep gaat die analyse? Waarom wordt het gebruikt? Dat zijn de drie belangrijkste vragen die vooraf moeten gaan aan het gebruik van Palantir.’
Het gebruik van Palantir door defensie was tot op heden nog helemaal niet bekend
In Nederland hoeft de politie zich niet te verantwoorden voor het gebruik van dit machtige zoekmiddel. Er is ook geen controleorgaan dat de rechtmatigheid van het gebruik ervan toetst. Dat weet de politie: de Wetenschappelijke Adviesraad Politie constateerde bijvoorbeeld dat er nu geen toezicht is op het verkrijgen en tegelijk verwerken van data. Ook een wettelijk kader voor dit gebruik ontbreekt. Dat ‘leidt ertoe dat de grondrechten van burgers onvoldoende worden beschermd,’ schrijft de Raad.
Het is opmerkelijk dat het gebruik van Palantir door de politie zo lang onder de radar is gebleven. Andere opsporingsinstanties, bijvoorbeeld de geheime diensten, moeten zich zowel voor een toezichthouder als voor het parlement verantwoorden als zij inbreuk maken op de persoonlijke levenssfeer van mensen.
Het gebruik van Palantir door defensie was tot op heden nog helemaal niet bekend.
Kamervragen
Het gebrek aan transparantie over de gemaakte afspraken is een probleem. Dat vinden niet alleen adviserende organen, maar ook privacywatchers en Tweede Kamerleden. Tijdens het zomerreces dienden zowel Forum voor Democratie als NSC Kamervragen in over het gebruik van Palantir door de Nationale Politie en defensie.
De parlementariërs willen weten hoe de relaties met Palantir eruitzien en hoeveel toegang het Amerikaanse bedrijf heeft tot de uiterst gevoelige data.
Militair historicus Christ Klep waarschuwde in dit verband dat de Nederlandse krijgsmacht zich met al die Amerikaanse technologie te afhankelijk maakt. Dat brengt risico’s met zich mee in een veranderend politiek klimaat. Zo zou de VS beperkingen kunnen opleggen aan het gebruik dat Nederland maakt van de software.
Wil je dat zo’n bedrijf zoveel toegang heeft zonder dat er fatsoenlijke controle op kan worden uitgeoefend?
Marietje Schaake, directeur Cyber Policy Center
De zorgen van de parlementariërs zijn rijkelijk laat, vindt Marietje Schaake, directeur van het Cyber Policy Center van de Amerikaanse Stanford University en auteur van het boek De tech coup.
De werkwijze van Palantir, waarbij het doden van mensen als collateral damage wordt gezien, past niet bij een rechtsstaat, zegt Schaake. ‘Wil je dat zo’n bedrijf zoveel toegang heeft zonder dat er fatsoenlijke controle op kan worden uitgeoefend?’
De verstrengeling met de Amerikaanse overheid en Amerikaanse belangen baart haar eveneens zorgen. We zitten volgens Schaake namelijk ‘op het punt dat het Westen zoals we het kenden niet meer bestaat. Trump is daar uitgestapt. Europa en de VS staan niet meer vanzelfsprekend aan dezelfde kant.’
Bert Hubert, cyber-expert en voormalig toezichthouder op de AIVD en de MIVD, wijst op het risico afhankelijk te worden van Palantir. ‘Wat als Trump of Palantir zelf zegt dat ze ermee stoppen, of dat ze ineens aanvullende eisen stellen? Wat betekent dat dan voor de opsporing en defensie? Om dat soort onzekerheden en vraagtekens weg te nemen, wil je enige controle en transparantie. En natuurlijk kan de politie niet alles weggeven, maar dit is wel heel weinig. Die geheimzinnigheid is beangstigend.’
Heimelijkheid is vooral in het voordeel van Palantir, vindt Schaake. ‘Veel mensen geloven dat zonder dit bedrijf de hel op aarde zou losbarsten. Wellicht is dat waar, maar we kunnen niets controleren.’
Komt er binnenkort een einde aan het briefgeheim en gaat de EU over onze schouder meekijken op onze telefoons? Met informaticus Michel Portier bespreken we de ‘ChatControl’-wetgeving die dit mogelijk maakt en waarmee vanaf 14 oktober zomaar ineens een einde kan komen aan onze privégesprekken op WhatsApp.
Haagse rellen aangegrepen voor gezichtsherkenning, chat-toegang en verbod anonieme social accounts
Terwijl het Tweede Kamerdebat over de Haagse rellen draaide om Wilders, glipte een VVD/CDA-motie door die de overheidsmacht fors oprekt: gezichtsherkenning in de openbare ruimte, toegang tot besloten chatapps en een verbod op anonieme social media-accounts. FVD, de fractie van Gideon van Meijeren, stemde tegen. Met hem sparren we over proportionaliteit en de risico’s van deze motie.
Zorgen over probleemjongeren in azc’s
In steeds meer gemeentes ontstaan protesten tegen azc’s nu burgers zich steeds meer zorgen maken over huisvesting en veiligheid. Door despreidingswet en het grote aantal noodopvanglocaties, is het aantalazc’s in Nederland in tien jaar tijd verdrievoudigd en het aantalazc-bewoners anderhalf keer zo groot geworden. Oud-pedagogisch medewerker Jan Panman kent de wereld van azc’s van binnenuit engunt ons een kijkje achter de schermen.
Gasten: FVD-politicus Gideon van Meijeren, informaticus Michel Portier en ex-pedagogisch medewerker Jan Panman
