Van Dissel en Wallinga maken het land kapot
MdH 23-1-2022 Gisteren verscheen er een interview met Van Dissel en de RIMV-modelleur Wallinga bij de NOS, dat het bewijs leverde van hun onwil om de Nederlandse data goed te analyseren. Met als gevolg dat we weer via het OMT een veel te behoudend advies krijgen inzake de te nemen maatregelen.
Aan de hand van de onderdelen van dit interview en beschikbare data zal ik laten zien hoe blind zij zijn voor de Nederlandse data en belangrijke internationale ontwikkelingen. En hoezeer zij daardoor het land gevangen houden in onnodige maatregelen.
Het advies van het OMT van afgelopen vrijdag (terug naar de situatie van voor 19 december met de “avondlockdown”) is dus wederom het gevolg van het geen rekening houden door Van Dissel/Wallinge met datgene wat zich nu in Nederland aan het afspelen is bij de Omikron besmettingen en bij de lage druk op de ziekenhuizen. Het is daarbij een grof schandaal dat men de 3G Coronatoegangspas daarbij wil handhaven. We weten inmiddels dat gevaccineerden ook besmet kunnen worden en anderen kunnen besmetten, waardoor het -nog meer dan het al deed bij de invoering op 25 september 2021 – een schijnveiligheid zal bieden. Ik denk dat het louter gebruikt zal worden om het boosteren te pushen, omdat men zal aankondigen dat de QR-code vervalt als men langer dan X maanden geleden gevaccineerd is. Een booster die zeker voor de groep onder de 60 jaar – en bij mensen die de infectie al hebben doorgemaakt – geen additionele meerwaarde oplevert.
Als de regering het advies van het OMT overneemt (of maar beperkt aanpast), dan is dat gegarandeerd een recept voor een nog veel grotere onrust en onvrede de komende tijd, met alle gevolgen van dien voor de Nederlandse samenleving. En zal er alleen nog maar een verdere verharding optreden. Met maatregelen die niet gehandhaafd kunnen/zullen worden. En met delen van de samenleving die ontwricht worden door de quarantaineregels. Met sectoren van de samenleving die verder in verzet komen. En met demonstraties die steeds gewelddadiger worden.
En dat alles met dank aan de heren Van Dissel en Wallinga en de onwil van de regering om zich te ontworstelen aan hun greep.
Echter, het wegduiken van de regering achter de ruggen van het OMT en Van Dissel/Wallinga zal steeds moeilijker worden omdat (lees het interview van de twee laatstgenoemden maar) die ruggen steeds smaller worden.
- “Het aantal besmettingen kan volgens het OMT binnenkort oplopen tot 100.000 per dag. Als die allemaal gemiddeld drie contacten hebben, moeten er dagelijks 400.000 mensen in isolatie of quarantaine. Wat betekent dit?
Jaap van Dissel: “Dit soort aantallen betekent vooral dat er in de bevolking heel veel infecties rondgaan. We denken wel dat die omikronbesmettingen een veel lagere druk op de ziekenhuizen zullen geven dan eerder bij delta het geval was. “
Van Dissel zegt hier: “We denken wel”. Maar uit de cijfers die binnen komen had hij kunnen zeggen: “Wij weten al”.
Op basis van de groep 50-59-jarigen, waarin sinds 27 december in Nederland een grote stijging van het aantal besmettingen heeft plaatsgevonden, weten we al (zoals afgelopen vrijdag beschreven) dat daarna later in januari de instroom van die groep in de ziekenhuizen en op de IC’s sterk is gedaald. Terwijl rond 10 januari die leeftijdsgroep ruim 2,5 keer meer positieve testen liet zien dan in december, zien we dat het aantal ziekenhuisopnames in die groep inmiddels de helft is van een maand ervoor. Bij de IC-opnames is dat inmiddels een kwart (terwijl we ook nog weten dat de ligtijd met Omikron gemiddeld – een stuk- korter is).
Bij de groep 50-59 is dus de druk op de ziekenhuizen met een factor 5 gedaald en op de IC’s met een factor 10. Hieronder nog even de grafiek van het zevendaags gemiddelde van de ziekenhuisopnames in de ziekenhuizen in Nederland.
(De stijging van het aantal opnames in de kliniek van de groep onder de 30 zal grotendeels komen door de toename van patiënten juist in die leeftijdscategorie die MET Covid worden opgenomen en niet DOOR).
Op 1 december lag het gemiddeld aantal IC-opnames rond de 50. De afgelopen 7 dagen was dat 11. Zo ziet die grafiek er uit:
- Moet er iets veranderen aan de huidige quarantaineregels? Van Dissel: “Ik denk wel dat we opnieuw kritisch naar de regelsmoeten kijken. Je zou bijvoorbeeld kunnen denken aan het breder toepassen van de regels die binnenkort ook voor een aantal cruciale beroepen gelden: dagelijks een zelftest en op dag vijf een PCR-test. Dan accepteer je wel iets meer risico.”
Als inmiddels gebleken is dat er veel minder mensen in de ziekenhuizen en op de IC’s belanden, wat bedoelt Van Dissel hier dan met “iets meer risico”?
We weten uit andere landen dat welke maatregelen er ook zijn, het aantal positieve testen eerst omhoog schiet. En daarna ook weer fors omlaag gaat. En dat laatste gebeurt niet door maatregelen, maar doordat het arsenaal aan mensen dat nog geïnfecteerd kan worden steeds kleiner wordt.
Dus als maatregelen nog wat uit zouden maken (en dat valt zeer te betwijfelen), dan stel je het moment van de piek in besmettingen even uit. Maar het risico op het overlopen van de zorg is dan nog steeds nul!
Als alle quarantaineregels worden opgeheven, dan zal de piek van infecties alleen iets sneller worden bereikt, maar het is nog steeds te managen in de ziekenhuizen. De samenleving (denk aan de scholen en de zorg) wordt daardoor niet ontwricht.
Daarbij weten we inmiddels ook dat de hoge besmettelijkheid van Omikron zorgt dat er sprake is van het infecteren van anderen ook voordat de symptomen er zijn.
- 99 procent van de mensen heeft nu milde of geen klachten na een besmetting met omikron. Begint de corona-epidemie daarmee op een forse griepgolf te lijken?
Van Dissel: “Het is echt nog te vroeg om corona een griep te noemen. Griep heeft een ander ziektebeeld en ook de consequenties zijn anders. Je weet ook nog niet wat er na de omikron aan nieuwe varianten gaat opduiken. De griep speelt in de winter en we zien bij corona nu veel meer een continue strijd waarbij de ene variant wordt verdrongen door de volgende variant. Dat de huidige variant minder ziekmakend lijkt is winst, maar het is geen garantie dat dit ook bij een volgende variant ook het geval is.”
Uit het overzicht in dit artikel op onze site blijkt dat de druk van Omikron op de ziekenhuizen en de sterfte beduidend lager is dan de griepgolf uit 2018; ziekenhuisopnames per geïnfecteerde een kwart tot de helft van de griepgolf uit 2018 en sterfte een achtste tot een kwart.
Het is inderdaad onzeker wat de toekomst is van de volgende varianten (hoewel veel deskundigen zeggen dat het mild blijft). Maar stel dat het minder mild zal zijn, dan zou Van Dissel juist moeten zeggen dat het gunstig is dat tijdens deze milde variant zoveel mogelijk mensen geïnfecteerd raken en dus een sterkere weerstand opbouwen tegen een mogelijke, volgende minder milde variant.
- Is het met de huidige ziekenhuiscijfers nog nodig om de horeca en cultuur gesloten te houden?
Van Dissel: “Dat vereist nog een bredere doorrekening en die bespreken we dan eerst in het OMT. Het is wel zo dat als je maatregelen loslaat waardoor het aantal besmettingen oploopt, het aantal opnames alsnog hoog kan worden.”
De horeca en de cultuur zitten te smachten om volledig open te gaan. De Nederlandse cijfers in de ziekenhuizen verlopen prima. België heeft de horeca altijd opengehouden en onlangs het sluitingstijdstip verlaat naar middernacht. In Engeland zijn er helemaal geen beperkingen op dat punt en in Ierland hebben ze alle maatregelen gisteren losgelaten. Maar Van Dissel zegt: “Dat vereist nog een bredere doorrekening”. En ook: “waardoor het aantal opnames alsnog hoog kan worden”.
Die bredere doorrekening had al weer gemaakt kunnen worden (in plaats van wat Van Dissel dinsdag nog deed om de modellen te laten zien die twee weken daarvoor waren doorgerekend). En als je naar de ontwikkelingen in Nederland kijkt en ziet hoe goed het gaat bij de 50-59 jarigen dan weet je dat het aantal opnames niet meer hoog kan worden. Het RIVM heeft toch zelf berekend hoe goed de booster tegen ziekenhuisopnames werkt? En de groep boven de 60 jaar zou voor bijna 90% geboosterd zijn. Dus hoe kunnen de opnames dan nog hoog worden met de Omikron-variant?
Plus dat de sterke stijging van het aantal positieve testen van de groep 20-29 jarigen sinds Kerst niet overgeslagen is naar de groep boven de 60 jaar. En de huidige forse stijging van de positieve testen is vooral bij de schoolgaande jeugd. Er is geen reden om nu te veronderstellen dat bij de groep boeven de 60 jaar het aantal positieve testen wel sterk zal stijgen, laat staan dat het veel ziekenhuisopnames zal geven.
- Het risico op ernstige ziekte zit vooral bij ouderen en kwetsbaren. Wat als alle maatregelen worden losgelaten, behalve de 1,5 meter en de mondkapjes, met daarbij het dringende advies dat kwetsbaren zichzelf beter beschermen?
Van Dissel: “Je kan dit overwegen, maar dan moet je wel eerst doorrekenen of het ook hout snijdt.”
Waarom is die doorrekening dan nog niet gemaakt?
De OMT-adviezen waarin geadviseerd wordt over mogelijke versoepelingen leunen zwaar op de scenario’s die modelleur Wallinga doorrekent. Donderdag bleek tijdens een technische briefing in de Tweede Kamer opnieuw dat hij tot voor kort nog rekende met aannames over de deltavariant om het verwachte aantal IC-opnames van de omikronvariant in te schatten.
Waarom eigenlijk?
Jacco Wallinga: “We weten nog steeds niet alles over de omikronvariant. Soms hebben we wel een vermoeden dat een eigenschap verschilt van de deltavariant, maar kunnen we daar nog niet mee rekenen. Bijvoorbeeld bij de kans op een IC-opname rekenen we daarom nog met de kans die geldt bij de deltavariant.”
Deze zin van Jacco Wallinga is werkelijk een ultiem bewijs van onwil of onvermogen. Dit is de kern van mijn conclusie (en de titel van dit stuk) dat Van Dissel en Wallinga het land kapot maken.
Als je met alles wat je vanuit het buitenland al gehoord hebt en in Nederland feitelijk ziet nog steeds rekent met een kans op een IC-opname die er was bij de Deltavariant, dan dien je op staande voet uit je functie van hoofd modelleur ontslagen te worden. Laat staan dat je nog door iemand serieus wordt genomen.
- Tijdens de briefing werd gezegd dat de kans op een IC-opname in het RIVM-model “zeker” wordt aangepast. De kans gaat van 1 op 5 naar 1 op 10 of 15. Waarop is die stelligheid gebaseerd?
Van Dissel: “Op basis van studies uit het Verenigd Koninkrijk, de VS en Denemarken. Maar dit geeft meteen het probleem aan, want een studie uit Californië geeft gunstige kansen aan, maar berichten uit New York zeggen juist dat de ziekenhuizen daar weer onder enorme stress staan. Het beeld is nog niet consistent, maar gemiddeld genomen denken we dat we nu wat te hoge percentages aanhouden.”
Het is toch niet te geloven, dat met de Nederlandse cijfers over de IC-opnames Van Dissel zegt dat het beeld nog niet consistent is en dat we nu WAT TE HOGE PERCENTAGES aanhouden. Die percentages zijn VEEL TE HOOG.
- Wanneer kreeg het RIVM eigenlijk voor het eerst informatie over die veel lagere kans op een IC-opname?
Wallinga: “De eerste gegevens kwamen van het Britse Imperial College. Het ging om rapport 49 en 50. Er kwamen ook rapportages uit de Verenigde Staten. Maar als je die nagaat, dan zie je dat daar nuances in zitten. Is dat nu de kans voor IC-opname voor alle mensen met omikron of alleen voor de mensen met een herinfectie? De cijfers zijn daarom niet een-op-een te vertalen naar Nederland.”
De rapporten waar Wallinga naar verwijst werden op 16 en 22 december gepubliceerd. Deze rapporten wezen er dus op dat het aantal IC-opnames mogelijk de helft lager zouden zijn bij omikron.
De informatie uit Zuid-Afrika ten aanzien van de IC’s en de informatie uit Londen ten aanzien van het stabiel blijven van de bezetting van de “mechanical ventilation beds” waren hard genoeg om te realiseren dat de IC-bezetting niet echt zou oplopen. En ook dat het scenario van Van Dissel/Wallinga voor een bezetting van rond de 2000 mensen op de IC’s in maart (hoger dan ooit) qua belachelijkheid alleen overtroffen werd door het scenario van half december 2021. Daarin werd een bezetting gemodelleerd van 4300 patiënten op de IC’s begin februari.
- Dus terwijl het RIVM al geruime tijd denkt dat het aantal IC-opnames lager zal zijn, werden er nog oude gegevens gebruikt in het OMT-overleg?
Wallinga: “De manier waarop wij ermee omgaan is door aan te geven dat bij alle grafieken een verhaal hoort. In dat verhaal moet staan dat het gaat om prognoses, die mogelijk te optimistisch of te pessimistisch zijn. Het is een manier van communiceren binnen het OMT en ik begrijp dat het lastig is om te begrijpen. Een grafiek zonder dat verhaal is voor publieksvoorlichting misschien minder geschikt.”
“Die mogelijk te optimistisch of pessimistisch zijn,” zegt Wallinga hier. Maar dat is niet het geval met die modellen. Die zijn niet te pessimistisch, maar compleet onrealistisch. Als je uitkomst van je laatste model is dat in maart de bezetting van de IC’s een stuk hoger zal zijn dan de piek in maart/april 2020 van 1350 patiënten, dan weet je dat het model compleet de plank mis slaat. Dan gooi je dat model weg en doe je het opnieuw. Of je baas ontheft je uit je functie en zet er iemand anders neer.
Maar wie de reactie zag van de regering op 18 december op wat Van Dissel had gepresenteerd, met een complete lockdown tot gevolg, dan kun je wel inschatten wat dat verhaal van Van Dissel is geweest toen. En ook bij de persconferentie van Rutte en Kuipers van 14 januari hoorde je terug hoe bang men nog was voor de hoge druk op de ziekenhuizen in de komende tijd.